گزارش نشست علمی آب و سلامت توسط اساتید میکرو بیولوژی

21 12 2016 00:00
کد خبر : 14205410
تعداد بازدید : 16

<p dir="RTL" style="direction: rtl; unicode-bidi: embed; text-align: justify;">نشست آب و سلامت در تاریخ 29 آذر 95 در تالار حافظ دانشکده ادبیات دانشگاه الزهرا برگزار گردید. در این نشست اساتیدی از دانشکده علوم زیستی دانشگاه الزهرا و اساتیدی از دانشگاه شهید بهشتی حضور داشتند. در ابتدا جناب آقای دکتر قارداشی از دانشگاه شهید بهشتی به سخنرانی در مورد بحران کیفی آب در ایران پرداختند و آمار دقیقی را در این زمینه ارائه کردند. طبق گفته ایشان آب با سلامت جامعه رابطه مستقیم دارد و اعتماد مردم نسبت به آب آشامیدنی و مواد غذایی کم است. ایشان اعتقاد داشتند که با توجه به کم بودن حوزه اثر اعتمادسازی، باید همه ی حوزه های نفوذ را بررسی کرد. بحران آب را می توان از چهار منظر بررسی کرد: 1-کمبود آب 2-افزایش تقاضا 3-آلودگی 4-رابطه آلودگی و سلامت انسان. اشتباهات و غفلت های ما در حوزه ی آب شامل موارد زیر هستند: فقدان برنامه اجتماعی، نبود نگرش اقتصادی بر آب، ظرفیت سازی و نگاه تک تخصصی بر موضوع مدیریت منابع آب و نیزکم توجهی به نظرات خبرگان و منتقدان. طبق آمارهای ارائه شده توسط دکتر قارداشی، روان آب های کشاورزی عامل 87% آلودگی آب هستند. بعد از ایشان خانم دکتر شاکری فرد در مورد آلاینده های آب به ایراد سخنرانی پرداختند. آب آشامیدنی که ما مصرف می کنیم استریل نیست، بلکه عاری از میکروارگانیسم های پاتوژن است. به گفته ی ایشان، سموم جلبکی، فرآورده های گندزدایی، نیترات، آرسنیک، آفت کش ها و پاتوژن های آب از جمله آلاینده های آب به حساب می آیند. در معرض قرار گرفتن آرسنیک به مدت طولانی می تواند منجر به سرطان، بیماری های قلبی، بیماری های پوستی و دیابت شود. سموم جلبکی بیشتر ناشی از سیانوباکترها هستند که باعث ایجاد بوی بد در آب می شوند. کلر یک نوع فرآورده ی گندزدا است که می تواند با یکسری از ترکیبات آلی واکنش داده و محصولات سمی و سرطان زا مثل تری کلرومتان تولید کند. نیترات موجود در آب می تواند ناشی از فضولات حیوانی باشد و در کودکان باعث ایجاد بیماری شود. طریقه حذف نیترات عبارت است از: تقطیر، تبادل یونی و سیستم RO. آفت کش ها ترکیبات شیمیایی هستند که به منظور از بین بردن آفت های گیاهی استفاده می شوند. ژیاردیا لامبلیا، سالمونلا، شیگلا و ویبریوکلرلا نمونه هایی از پاتوژن های آب هستند. بعد از سخنرانی ایشان، خانم دکتر پریسا محمدی، عضو هیأت علمی دانشگاه الزهرا سخنرانی کردند. ایشان به بررسی روش های مولکولی در ارزیابی کیفیت آب پرداختند. به گفته ایشان انواع مختلفی از میکروارگانیسم ها از باکتری گرفته تا ویروس در آب ها یافت می شوند. حتی تعداد ویروس های دریایی بیش از 10 برابر جامعه باکتریایی آب است که مهم ترین دلیل آن فراهم کردن غلظت مناسبی از ویروس ها جهت برقراری اتصال با باکتری های میزبان می باشد، چراکه ویروس ها برای ورود به باکتری باید بتوانند با آن اتصال برقرار کنند و با توجه به شرایط متحرک آب، افزایش تعداد ویروس این امر را تسهیل می کند. تکنیک های وابسته به کشت یکی از تکنیک هایی است که برای بررسی میکروارگانیسم های دریایی می توان آن را انجام داد. ارزان بودن و امکان انجام آزمایشات کمی و کیفی از جمله محاسن این روش است. محدودیت های روش کشت شامل زمان بر بودن و غیر قابل کشت بودن تعداد زیادی از میکروارگانیسم های دریا است. با توجه به اینکه برای قابل کشت کردن یک میکروب به زمان زیاد و معرفی محیط های کشت جدید نیاز است، باید به تکنیک های مولکولی نیز رجوع کرد. با توجه به اینکه این تکنیک ها بر پایه DNA کار می کنند، آنالیزهای دقیق تری را می توان با آن انجام داد. از جمله معایب این روش این است که میزان DNA باید در حدی باشد که با تکنیک های مولکولی قابل ردیابی بوده و اینکه این روش بین سلول های زنده و غیر زنده تفاوتی قائل نمی شود. سرکار خانم دکتر محمدی با توجه به اینکه اطلاعات زیادی در مورد تکنیک های مولکولی در اختیار دارند، به معرفی چندین تکنیک پرداختند. در نوعی از آنالیزهای مولکولی برای ایجاد تمایز بین باندهای PCR از تکنیک DGGE (Denaturing Gradient Gel Electrophoresis) استفاده می شود تا بتوان مولکول هایی را که حتی در یک جفت باز با هم تفاوت دارند، از هم جدا نمود. البته از روش های میکروسکوپی نیز نباید غافل شد. اگرچه تشخیص نمونه های میکروبی با این روش دشوار است اما با تکنیک های مختلف رنگ آمیزی می توان اطاعات مفیدی را بدست آورد و سلول های زنده را از غیر زنده تشخیص داد. اما این رنگ آمیزی ها قادر به تشخیص گونه های مختلف نیستند که به این منظور از تکنیک FISH استفاده می شود که به میکروسکوپ فلوئورسنت نیاز دارد. به این منظور می توان پروب های متفاوتی را طراحی کرد. در دریاها اغلب با باکتری هایی سروکار داریم که تحت شرایط استرس هستند و گاهی فرایندهای متابولیکی آن ها بسیار ضعیف است و در این موارد روش FISH چندان دقیق نیست. CARD-FISH یک تکنیک مولکولی تغییر یافته است که در این موارد مناسب می باشد. مزیت تکنیک DGGE این است که امکان بررسی نمونه های زیادی را فراهم می کند. در انتهای این نشست اساتید به بحث و بررسی علل آلودگی و کمبود آب در ایران، نشأت گرفتن ریزگردها به دلیل خشکسالی دریاچه ها در ایران و لزوم به کار گیری تکنولوژی های نوین جهت تصفیه و استفاده چندباره از آب پرداختند. </p>