جلسه دفاع از پیشنهاده خانم اختر ایوبی دانشجوی مقطع دکتری رشته فیزیولوژی گیاهی در تاریخ 14 آبان ماه 1399 تحت عنوان"بررسی اثرات نانوذرات فلزی و برخی الیستورها بر مسیر بیوسنتزی ترپنوئیدها در گیاه Artemisia annua" به راهنمایی سرکار خانم ها دکتر صبورا و دکتر عسگرانی در دانشکده علوم زیستی سالن دکتر سلطانخواه برگزار گردید. این جلسه به صورت مجازی از ساعت 10 الی 12:30 با حضور داوران جلسه سرکار خانم ها دکتر فائزه قناتی (دانشگاه تربیت مدرس)، دکتر طیبه رجبیان (دانشگاه شاهد) و دکتر خدیجه کیارستمی (دانشگاه الزهرا (س) برگزار شد.
چکیده ای از موضوع پیشنهاده:
گیاهان مجموعه ی متنوعی از متابولیت های ثانویه را به عنوان بخشی از رشد و تکامل طبیعی و یا در پاسخ به شرایط نامناسب محیطی تولید می کنند که دارای مصارف صنعتی مختلفی است. استرول های گیاهی مانند ترکیبات سزکوئی ترپنوئیدی، گروه مهمی از این متابولیت ها هستند که در گیاه درمنه (Artemisia annua L.) متعلق به تیره Asteraceae شناسایی شده است. آرتمیزینین تولید شده توسط این گیاه در ساخت داروهای گیاهی برای درمان انواع بیماری ها، خصوصا مالاریا، مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین آرتمیزینین و مشتقات آن دارای خواص ضد توموری، ضد انگلی، ضد فیبروز و ضد آریتمی هستند. در حال حاضر، منبع اصلی آرتمیزینین از طریق استخراج مستقیم از گیاه A. annua L. است. اما مراحل پیچیده ی سنتز آن، تلاش برای صنعتی شدن سنتز شیمیایی این ماده را بی اثر باقی گذاشته است. کمبود جهانی این ماده داروئی مهم منجر به انجام تحقیقات گسترده برای افزایش تولید آن در گیاه و یا توسعه ی روش های جایگزین تولید این ماده ی با ارزش شده است. تولید متابولیت های ثانویه گیاهی، به شدت تحت تاثیر عوامل مختلف محیطی مانند نور، دما، رطوبت، فلزات سنگین و .. قرار دارند. گیاهان تحت تنش های زیستی یا غیرزیستی، گروه های مختلفی از متابولیت های ثانویه را، به عنوان بخشی از مکانیسم دفاعی خود تولید می کنند. البته سنتز و تجمع متابولیت های ثانویه دارای الگوهای زمانی و فضایی خاص می باشد. مسیر بیوسنتزی آرتمیزینین تقریبا مشخص است با این حال، تنظیمات رونویسی مسیر نظیر فاکتورهای رونویسی و تیمارهای شیمیایی می تواند توانایی گیاه را در تولید این ماده با ارزش بهبود بخشید. بر اساس فرضیات فوق در این پژوهش تلاش می گردد با استفاده از تیمارهای نانوذرات فلزی و یک الیستور طبیعی از طریق بیش بیان ژن های مسیر بیوسنتزی، افزایش تولید ترپنوئیدها و آرتمیزینین را القا نمود.